Wstęp
14 lipca 2017 r. w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie odbyła się konferencja inaugurująca projekt „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej” (szczegółowy harmonogram wydarzenia: znajduje się tutaj). z tej okazji przygotowaliśmy dla Państwa wystawę prezentującą cyfrowe kopie najcenniejszych zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej.
Projekt „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej”, którego celem jest upowszechnienie zbiorów o wyjątkowej wartości zaliczonych do Narodowego Zasobu Bibliotecznego, pozwoli na swoistą czytelniczą rewolucję. Do digitalizacji wytypowane zostały dokumenty, spośród których część udostępniana jest na szczególnych warunkach ze względów bezpieczeństwa i ochrony zbiorów. Tym samym czytelnicy będą mieli możliwość dotarcia do skarbów literatury, na co dzień niedostępnych. Niniejsza wystawa stanowi jedynie skromny wycinek kolekcji objętej projektem. w projekcie skupiono się na siedmiu rodzajach zbiorów: rękopisach, starodrukach, ikonografii, kartografii, drukach muzycznych, czasopismach oraz dokumentach życia społecznego.Rękopisy
Z bogatego zasobu rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej do digitalizacji i opracowania w projekcie wybrano m.in. zbiory dyplomów pergaminowych powstałych od XIII do XX oraz łacińskie rękopisy średniowieczne. Wśród starannie wyselekcjonowanych obiektów czytelnik znajdzie m.in. kodeksy dokumentujące naukową działalność wszystkich czterech wydziałów średniowiecznego uniwersytetu, o treści filozoficznej, prawniczej, medycznej i teologicznej, zbiory autografów królewskich czy nawet najstarszy ze znanych egzemplarz polskiej pieśni „Bogurodzica” (rkp. 1619a).

BogurodzicaBogurodzica to najstarsza polska pieśń religijna. Egzemplarz przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej pochodzi z ok. 1408 roku i znajduje się na wyklejce tylnej okładki zbioru łacińskich kazań skopiowanych przez Macieja z Grochowa – wikariusza z Kcyni. Jan Długosz nazywa ją „Carmen Patrium” co znaczy „Pieśń Ojczyźniana”.

SermonesZbiór kazań Stanisława ze Skarbimierza rektora Akademii Krakowskiej, pochodzący z początków XV wieku.

Dokument króla Władysława Jagiełły potwierdzający akt sprzedaży wsi Dziekanowice […]Rękopis na papierze pergaminowym z 1402 roku potwierdzający akt sprzedaży wsi Dziekanowice wraz z prawem patronatu w kościele parafialnym.
Starodruki
Biblioteka Jagiellońska przechowuje w swoim zasobie jedną z największych kolekcji starodruków w Polsce, obejmującą cały okres druku ręcznego. Ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej do digitalizacji wyznaczono m.in.:

Anti-Monachomachia w Sześciu PieśniachPierwsze wydanie poematu Ignacego Krasickiego z 1780 roku wydanego przez drukarza warszawskiego – Michała Grölla. Anti-Monachomachia powstała w odpowiedzi na wcześniejszy utwór autora – Monachomachia i jest ironiczną pochwałą życia zakonników.

Myszeidos Pieśni XPoemat Ignacego Krasickiego wydany przez drukarnię Michała Grölla w Warszawie w 1780 roku. Dzieło składające się z 10 ksiąg nawiązuje do legendy o królu Popielu, którego zjadły myszy.

Powrot Posła Komedya We Trzech AktachKomedia polityczna autorstwa Juliana Ursyna Niemcewicza wydana w Warszawie w Drukarni Uprzywileiowaney Michała Grölla w 1791 roku. Utwór powstał w odpowiedzi na wydarzenia rozgrywające się w trakcie obrad Sejmu Wielkiego.
Grafika
Wybrane do projektu grafiki i rysunki mają przede wszystkim wartość dokumentalną. Poza walorami czysto estetycznymi są istotne z punktu widzenia ikonografii. Artyści, którzy reprezentują przełom XVIII i XIX wieku to m. in. ks. Sebastian Sierakowski, Jan Kanty Wojnarowski, Walery Eljasz Radzikowski, Kajetan Wincenty Kielesiński i inni.
![Krakowiacy: ubior [!] codzienny](NDIGGRAF019350.jpg)
Krakowiacy: ubior [!] codziennyGrafika autorstwa polskiego malarza Jana Nepomucena Lewickiego, przedstawiająca strój krakowski na tle krajobrazu. Dzieło stanowi część cyklu graficznego Lewickiego – Stroje Ludu Polskiego (1841).

Gra włoska ucieszna Gąska nazwanaGra włoska ucieszna Gąska nazwana pochodzi z 1721 roku i powstała w Oficynie Franciszka Cezarego. Na środku tej XVIII wiecznej planszy o wymiarach 50,8x39,6 cm znajduje się instrukcja do gry, zaś naokoło w układzie ślimacznicy biegną pola oznaczone numerami od 1 do 63.

KujawiacyDzieło Jana Nepomucena Lewickiego stanowiące część cyklu graficznego Stroje Ludu Polskiego (1841). Litografia przedstawia strój kujawiaków na tle pejzażu.
Kartografia
Zbiory kartograficzne to przede wszystkim cenny zbiór atlasów pochodzących z XIX w. i z początku XX w., wydanych przez polskie, niemieckie, austriackie i francuskie oficyny. Kolekcja ta jest unikalna w skali bibliotecznych zbiorów krajowych. Znajdziemy tu liczne przykłady atlasów szkolnych, historycznych i podręcznych. Najstarsze mapy zamieszczone w tych atlasach zostały wykonane w technice miedziorytu, inne w technice wielobarwnej litografii.

Neuer Volks-Schulatlas über alle Theile der Erde […]Lange, Henry (1821-1893) – Atlas szkolny wydany w 1871 roku w drukarni George Westermanna. Karta tytułowa zawiera spis 32 map wydrukowanych w kolorze.

Carl Wolff's historischer Atlas […]Wolf, Karl (1838-1908) – Atlas historyczny z 1877 roku przedstawiający granice Europy na przestrzeni wieków.
Muzykalia
Projekt Patrimonium obejmuje również digitalizację drukowanych muzykaliów pochodzących z XIX w. i początku XX w. Wśród nich znajdą się rzadkie druki z ważnych dla polskiego edytorstwa muzycznego ośrodków, takich jak: Warszawa, Lwów, Kraków, Poznań. Szczególnie cenna i pod wieloma względami unikatowa jest przechowywana w BJ kolekcja dziewiętnastowiecznych druków muzycznych z terenów Galicji.
Czasopisma
Wydawnictwa ciągłe pochodzące z zasobów Biblioteki Jagiellońskiej są drukami o niezwykle bogatej treści. Zawierają informacje o tematyce społecznej, gospodarczej i kulturalnej. Dzięki temu cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem czytelników. Do Biblioteki Jagiellońskiej trafiały w ramach egzemplarza obowiązkowego już od 1807 roku. Początkowo tylko z terenu Galicji zachodniej, w późniejszych okresach z całej Polski.
![Barykada Wolności [Lublin]](NDIGCZAS021013.jpg)
Barykada Wolności [Lublin]Konspiracyjny tygodnik polityczny Polskiej Partii Socjalistycznej na terenach wyzwolonych wydawany w latach 1940-1942.

Armia Ludowa: wydanie APrasa konspiracyjna Polskiej Partii Robotniczej. Pierwszy numer został wydany 1 lutego 1944 roku. Gazeta pod tym samym tytułem wychodziła równolegle w trzech dzielnicach Warszawy: na Starym Mieście, w Śródmieściu Północnym i Południowym.
Druki ulotne
Osobnym zbiorem w Bibliotece Jagiellońskiej są druki ulotne, okupacyjne. Jest to kolekcja, która zawiera druki propagandowe, urzędowe i druki ulotne rozpowszechniane w latach II wojny światowej.

Polacy! Zerwijcie z bandytami! Zerwijcie z agentami Moskwy!Ulotka propagandowa z 1944 roku nawołująca Polaków do zerwania z Agentami Moskwy poprzez zachowanie spokoju i oddanie się pracy, która jest oznaką walki za sprawę polską.

Volksgenossen!Druk wydany w 1942 roku w Polsce w ramach Akcji "N”. Materiały te drukowane były w języku niemieckim – tak, aby sprawiały wrażenie, że ich wykonawcami są niemieckie grupy antyhitlerowskie.
Afisze
W tej części zbioru Biblioteki Jagiellońskiej wytypowanego do digitalizacji znajdują się afisze zgrupowane pod siedemnastoma sygnaturami ułożonych według miejsc wydania. Najstarsze afisze pochodzą z 1838 roku i dotyczą widowisk w Pińczowie. Pozostałe to afisze krakowskie, lwowskie, radomskie, sandomierskie, tarnowskie, warszawskie oraz wadowickie z XIX wieku i I poł. wieku XX.

Czytelnia polska w Białej urządza […]Afisz informujący o amatorskim przedstawieniu: Optymista monolog; Jeden z nas musi się ożenić, które odbyło się 9 kwietnia 1892 roku w Czytelni polskiej w Białej.

Artyści Teatru Łódzkiego, pożegnalny występ i benefis Gabryeli Zapolskiej, […]Afisz informujący o pożegnalnym występie i benefisie Gabrieli Zapolskiej, artystki Teatru „Libre” w Paryżu.